Kemal Kut
Konser
9 Nisan 1988
Kronik ve Metafor konseri
Kronik’in ikinci konseri 9 Nisan 1988 tarihinde Üsküdar’da Selmani Pak Caddesi üzerinde bulunan Mutlu Düğün Salonu’nda Metafor ve Poseidon gruplarıyla gerçekleşti. Konserden bir fotoğraf sanki bir video kasetten alınan bir kare gibi göründüğü için konserin videoya çekilmiş olması kuvvetle muhtemel. İki bin liralık konser biletinin üzerinde Metafor grubu imzalı “Sizler için düzenlediğimiz konserimizde tüm arkadaşları aramızda görmek ister ve HARD’N HEAVY’li saatler dileriz” mesajı bulunuyordu. Bu konserde yer alan Poseidon hakkında hard rock yaptıkları dışında pek bilgi bulmak mümkün değil. Daha önce Kronik’in ve Pentagram’ın ilk konserlerinde rastladığımız grubun bilinen üçüncü konseriyken, Metafor’un performansı ise muhtemelen ilkti.
Konser
4 Kasım 1988
Speed Metal Attack I
Türkiye’de Ağır Müziğin Geçmişi için ilk milat Egzotik Band’in 30 Mayıs 1981 tarihindeki konseriydi. İkinci milat ise “Moda konseri” olarak da bilinen Speed Metal Attack I. İki milat da kendi metalci kitlesini görünür hale getirdi. Moda konseriyle birlikte ortaya çıkan “ikinci nesil” metalciler, birincilere göre daha sert müzikler seviyordu ve kılık kıyafetlerini daha şok edici bir imaj ile süslüyorlardı. Müzisyenler ve dinleyiciler arasındaki geçişlilik birinci nesile göre çok daha fazlaydı. Moda konserinde dolayısıyla seyirciler arasında geleceğin müzisyenleri, çizerleri, organizatörleri, fanzincileri bulunmaktaydı, sadece henüz kimse bunun farkında değildi. Sahneye önce Pentagram, sonra Metafor, en son da Metalium çıktı. Konseri içeride 800 küsur kişi izledi, bir o kadar da dışarıda insan kalmıştı. İçerideki keşmekeşte sinemanın koltukları kırıldı, organizasyonu üstlenen Pentagram o zamanın parasıyla 3 milyon TL zarar etti.
Konser
25 Şubat 1989
Metalium ve Metafor konseri
Konser Metalium’un organizasyonuyla gerçekleşecekti. O dönem grubun orijinal gitarcısı Ali Kerim Ugan ABD’den geri dönmüş ve gruba tekrar katılmıştı. Metalium böylece dört kişi olmuştu. Bu noktada konserin organizasyonuyla ilgili Çağlan Tekil ve Ali Kerim Ugan’ın anlattıkları çelişiyor. Mesela Çağlan Tekil’in anlatısında konser organizasyonunun başında Sadi Çöğür var ve birçok karar onun Metalium’a gövde gösterisi yaptırma hırsı doğrultusunda alınıyor. Ali Kerim Ugan’ın anılarında ise organizasyon ve finansman ağırlıklı olarak kendisi tarafından yürütülmüştü, Sadi Çöğür pek suya sabuna dokunmamıştı. Bir başka çelişki de seyirci sayısı konusunda. Bin kişilik salon Çağlan Tekil’e göre üç yüz, dört yüz civarında kişi tarafından ziyaret edilmişti. Ali Kerim Ugan’ın hatırladığı rakam ise yedi yüz civarı. Metalium sekiz yüz seyirciye ulaşamadığı için konserden zarar etmiş, salona olan borçlar ise Mazhar Şiringöz’ün gitarını rehin bırakmak suretiyle zaman içinde kapatılmış.
Yine Çağlan Tekil’in anlatısına göre konser için en büyük motivasyon, Moda Sineması’nı Metalium seyircisinin, diğer bir deyişle Sadi Çöğür’ün müşterilerinin doldurduğunu kanıtlamaktı. Ali Kerim Ugan ABD’de öğrendiklerini bu konserin organizasyonunda tatbik etme fırsatı bulmuştu. Metalium’a bir ön grup gerektiğini önerdi. Bu grup Pentagram olamazdı, iki sebep vardı bunun için: Birincisi, Pentagram ön grup olmak için fazla büyük bir isimdi. İkincisi, gelen seyircinin Pentagram için mi Metalium için mi geldiğini anlamak güçtü. Pentagram olmadan salon doldurmak istiyorlardı. Bu yüzden teklifi Moda Sineması’nda bir sürü aksaklıkla mücadele etmekten çalmaya pek odaklanamayan Metafor’a götürdüler. Otuz dakika çalmaları üzerine anlaştılar.
Sahneye ilk olarak Metafor çıktı. Göz alıcı bir ışık şovuyla ve sis efektleriyle seyirciyi selamlayan gruba ilerleyen dakikalarda Mustafa İbadoğlu eşlik etti, grupla beraber Slayer’ın “Live Undead” adlı şarkısını söyledi. Metafor’un performansı teknik imkanların da desteğiyle çok beğenildi, bir hırsla çalmışlardı. Sıra Metalium’a geldi. Seyirciler arasında Kadıköy’den tanıdık simalar görünmüyordu, seyirci profili daha çok Bakırköy, Aksaray, Taksim ve Beyazıt semtlerini temsil ediyordu. Grup teknik ekibin gazabına uğradı. Metafor’da çok iyi çalışan ışıkçı Metalium’da kolunu kaldırmıyordu. Metalium’un performansı da Çağlan Tekil’in anlatısına göre sönük geçti. Moraller bozuktu. Konseri organize eden taraf olmalarına rağmen teknik imkanlardan mahrum kalmışlar, yeterli bilet satamadıkları için zarar etmişlerdi. Ertesi gün Sadi Çöğür’ün dükkanında konserle ilgili tartışılırken salonun dolmama nedeni ortaya çıktı: Kadıköy Anadolu Lisesi’nde yatılı okuyan yaklaşık üç yüz elli metalci vardı. Yatılı oldukları için İstanbul’u pek bilmiyorlardı, hiç Boğaz’ın öbür tarafına geçmemişlerdi. Dolayısıyla Beyoğlu’ndaki Fitaş Sineması’na teşrif etmek ile Kadıköy’deki Moda Sineması’na uğramak aynı şey değildi.
Ali Kerim Ugan’ın ziyareti kısa sürdü, grupla çıktığı tek konserin ardından ABD’ye geri döndü. Sadi Çöğür gitar mevkiine geçti, bas gitar için gruba Babür Örtegen katıldı. Vokali ise Mazhar Şiringöz, Sadi Çöğür’den devraldı. Metalium yine dört kişi devam etti.
Konser
29 Nisan 1989
Speed Metal Attack II
Konserin biletinde “Fuar Kapalı Spor Salonu” yazmasına rağmen günün fotoğraflarından görüldüğü kadarıyla konser Kültürpark’ın açık hava sahnelerinden birinde gerçekleşti. Yakıcı İzmir güneşinin altında Metafor sahneye siyah pantolonlarla üstsüz çıkmayı tercih etti. Pentagram’da ise tişörtler yerindeydi, önceki hafta İstanbul Açıkhava Tiyatrosu’nda Hakan Utangaç’ın giydiği sarı-siyah çizgili taytı bu sefer Tarkan Gözübüyük giyiyordu. 23 Nisan’dan sadece altı gün geçmişti ama Pentagram’ın ikinci gitar mevkiinde bir değişiklik vardı: Ümit Yılbar gruptan ayrılmış, yerine daha önce Bursa’da Tarkan Gözübüyük ile birlikte çalan Burak Kalaycı geçmişti. Pentagram’ın performansı Fuar’da yapılan bir nikah töreni için yarıda kesildi. Yaklaşık yarım saat verilen arada Tarkan Gözübüyük bas sololarla seyirciyi sıcak tutmaya çalışırken, törenin sonlanmasıyla birlikte konser kaldığı yerden devam etti. Günün fotoğraflarında ise boş Fruko kasalarının üzerine amfilerin yerleştirildiği, üzerlerine havluların serildiği dikkati çekiyor.
Konser
1 Temmuz 1989
Headbangers, Kronik, Hole in the Wall konseri
6 Mayıs’taki konserin ardından Kaan Altan ve Çağrı Headbangers ile çalmayı bıraktı. Gitar ve davul mevkilerini doldurmak için yakın zamanda birlikte konser verilecek olan Kronik grubu üyeleriyle konuşuldu. Özer Sarısakal ve Fevzi Ilgın Headbangers’a bu süreçte katıldı. Headbangers, Kronik ve Hole in the Wall’un Nişantaşı’ndaki Merhaba Disco’da sahneye çıkacağı konser için arşivde iki tane poster bulunmakta, birinde 1 Haziran, diğerinde 1 Temmuz tarihi yazıyor. Konserin ertelenmiş olma ihtimaline göre 1 Temmuz’da gerçekleştiği varsayılabilir. İki afiş de üç farklı türün buluşmasını simgeleyen bir anlatıya sahipti. 1 Temmuz yazılı siyah posterde üç grubun tarzı başlık altına yazılmıştı: speedcore (Hole in the Wall), punk (Headbangers) ve black metal (Kronik). Diğer posterde ise grupların tarzlarını simgeleyen üç tane karikatür karakter yer alıyordu. Biletler, Akmar Pasajı’nda Hakan Utangaç’ın yeni açtığı Pentagram Metal Shop’ta, Bahariye Caddesi’ndeki Melodram’da, Üsküdar’daki Hat Grafik’te ve konser günü Merhaba Disco’da satıldı. Satış noktalarına Bakırköy Pastanesi yanındaki Stüdyo Burak da sonradan eklendi. Bu konserde Özer Sarısakal ve Fevzi Ilgın, hem Kronik esnasında Levent Atılgan ile, hem de Headbangers esnasında İsmail Uçan ve Bülent Köz ile çaldılar.
Konser
7 Ekim 1989
Konser
8 Ekim 1989
Rock Concert
Ankara’daki Talip Sineması’nda düzenlenen beş bin lira biletli bu konserde Metafor, Kronik, Astharoth, Exhausted ve Merciless Uncephal gruplarının isimleri sayılıyordu. Ancak daha bir gün önce İstanbul’da sahneye çıkan Kronik ve İzmir’den İstanbul’a yetişemeyen Metafor’un sonraki gün Ankara’ya gidip konsere çıkması o günün şartlarında biraz zor görünüyor. Yine de Boom Müzik dergisinin Kasım 1989 sayısında çıkan “Rock’la dolan haftasonu” başlıklı habere göre Metafor bu kez şehir değiştirip konsere yetişmeyi başarmış. Aynı haberde Kronik yerine Kramp’ın ismi geçiyor. Metafor’un sahnesi esnasında konsere ayrılan süre bitmiş, Kronik elektriklerin kesilmesi sebebiyle sahne alamamış. Öte yandan Metafor ve Kronik dışındaki grupların Ankara’nın yerel grupları olduğu tahmin edilebilir. En azından Merciless Uncephal grubunun vokalisti Tunç Karesioğlu grubun Ankara’da olduğunu belirtiyor. Boom Müzik dergisindeki haberde seyircinin Talip Sineması’nda altı yüz bin liralık bir hasar meydana getirdiği yazıyor.
Konser
17 Mart 1990
Live in Hell
“Live in Hell” başlığıyla İstanbul’dan Hole in the Wall, Metafor, Pegasus grupları, ev sahibi Twilight ve Vertical End gruplarına katılarak 17 Mart’ta bir konser verdiler. Afişte konser mekanı olarak Fuar Mehtap Bahçesi yazmaktaydı ancak hem günün fotoğrafları, hem de günün tanığı Nezih Boyacıoğlu’nun anlatısı konserin Fuar Açıkhava Tiyatrosu’nda gerçekleştiğini öneriyor. Bütün biletleri tükenen bu konser için bilet satışları İzmir’in Stüdyo Ümit, Stüdyo Murat, Stüdyo Hakan ve Stüdyo Tempo adlı dükkanlarında yapıldı. Polis konser alanına içkiyle girmeyi yasakladığı için organizasyon çalışanları kapıda bütün içkileri toplamak durumunda kaldı. Yine de içeriye bir şişe sokmayı başaran sarhoş bir izleyici Hole in the Wall sahnedeyken kırık şişe ile Bülent Benli’nin üzerine yürüdü, ancak kısa sürede mekandan uzaklaştırıldı.
Kronik, Metafor, Metalium, Sex Murder, Blasphemous konseri
Nisan sonuyla birlikte İstanbul’da da konserler başlamıştı. Bunlardan birisi 28 Nisan’da İstanbul Açıkhava Tiyatrosu’nda beş grubu birden içeriyordu: Kronik, Metalium, Metafor, Sex Murder ve Blasphemous. Günaydın gazetesinde bu konserin haberi “Açık Hava’da çılgın gösteri” başlığı ile verildi. Haberde grup isimleri alabildiğine yanlış yazılmıştı: Metafor “Tetafor” olmuş, Metalium “Metalüks” olarak uydurulmuş ve Blasphemous araya boşluk alarak “Blasphe Mous” haline dönüştürülmüştü. Bilet fiyatı yedi bin beş yüz lira olan konseri, gazeteye göre yaklaşık üç bin kişi izledi. Bu konserde kadrolar biraz değişmişti. Mesela Metafor’da bas gitara Örgün Uğurlu geçmişti. Ne zaman geçtiği bilinmemekle birlikte, 17 Mart’ta İzmir’deki “Live in Hell” başlıklı konserde de grupla sahneye çıkmış olabilir. Kronik’te ise ikinci gitara Ozan Çırak’ın geldiği, grubun dört kişiye çıktığı görülüyor.
Konser
16 Nisan 1991
Rock Party
Bilsak’ta gerçekleşen bu etkinliği yine Aptülkadir Elçioğlu sunarken, Güven Erkin Erkal DJ olarak “Radyo Perişan” başlığı ile konser aralarında seçtiği şarkıları paylaştı. Konserlerin öncesinde sahneye Serdar Öktem çıkıp Rock Kulüp hakkındaki soruları cevapladı. Sonra Kramp üç şarkı çalıp sahneden indi. Konser arasında Güven Erkin Erkal’ın repertuarı Hardal, Whisky, Mavi Sakal, Bulutsuzluk Özlemi, Asım Can Gündüz, Entalpi ve Devil gibi 80’li yılların yerli isimlerinden oluşuyordu. Sonraki gruplar sırasıyla Ten On Richter, Silent Scream ve Poseidon idi. Laneth sayfalarında anlatıldığı kadarıyla kayda değer olaylar Critical Mass sahneye çıkınca başladı. Seslendirdiği üç şarkıdan sonuncusu Blues Brothers filminden “Everybody Needs Somebody” oldu. Vokali bu şarkıda Savaş Demirkaya, Levent Atılgan ve Kaan Peridar üçlüsü paylaştı. Bu arada boş kalan bas gitarı Lords grubundan Alparslan devraldı. Critical Mass ile oldukça eğlenen ve son grubu izlediklerini düşünen seyircileri Aptülkadir Elçioğlu anonsuyla durdurdu, sürpriz bir grubun daha olduğunu açıkladı. Sahneye Metafor’u çağırdı. Seyircisiyle en son 28 Nisan 1990’da İstanbul Açıkhava Tiyatrosu’nda buluşan Metafor büyük bir kadro değişiminden geçmişti. Bir yıl öncesinden sadece Kemal Kut ve Örgün Uğurlu kalmıştı. Grup beş kişi olmuştu. Bu şekilde Taksim Meydanı’nda çekildikleri bir fotoğraftan, bas gitara Babür Örtegen’in katıldığını söylemek mümkün. Davula daha sonra Death Project grubuyla ünlenecek olan Serhat Adalı, vokale ise Serdar Atabey geçmişti. Bilsak’ta Metafor “Planet of Death”, “Burning Fire” ve “Metafor” adlı şarkılarını seslendirdi. Bütün grupların sahnede sadece iki ya da üç şarkı çaldığı bu etkinliğin neden iki gün olarak duyurulduğu, iki güne daha başka nelerin sığdırıldığı merak konusu.
Konser
13 Eylül 1992
Sodom ve Pungent Stench konseri
Holy Moses’ın çıkamadığı konserde pek bir olay çıkmamıştı ancak sadece konser sonrası yazılı ortamda tartışmalar yaşandı. Bu sefer 13 Eylül’de Sodom, Pungent Stench, Hole in the Wall ve Cultus’un açıklandığı konserde hem güvenlik personeliyle seyirciler arasında kavga çıktı, hem polis konseri yarıda kesti, hem de konser sonrası sokaklar metalci ve maganda çatışmalarına sahne oldu. Perde arkasında yine Aydın Tuna’nın Mask Entertainment adlı firması bulunuyordu, bu kez yanlarında o dönem yeni kurulan Hammer Müzik adlı müzik market ve prodüksiyon şirketi vardı. Hammer Müzik, Haluk Ataklı tarafından Kadıköy’de kuruldu. Günümüze dek varlığını sürdüren Hammer Müzik dükkanı, Akmar Pasajı’ndaki yerine taşınmadan önce işlerine iki sokak üstte, Moda Caddesi’nde bulunan Çakıroğlu İşhanı’nda başlamıştı. Konserden bir gün önce yapılan imza günü de buradaki dükkanda gerçekleşti.
Seyirciler içeriye alınmadan önce soundcheck yapıldı, sahneye bunun için sırasıyla Pungent Stench ve Sodom çıktı. Böylece Sodom üyelerinin en azından bu şekilde sahne fotoğrafları çekilmiş oldu. Davulcuları Chris Witchhunter, henüz Bostancı Gösteri Merkezi’nde gelmemişti. Bu da gün içerisinde gerilim artıracak ve konser sonrası tartışmalara katkıda bulunacak etkenlerden biriydi. Sesin hazır hale getirilmesinin ardından seyirciler içeriye alındı, sahneye ilk olarak organizatör Aydın Tuna çıktı. Sodom’un Türk düşmanı olduğuna dair iddialardan bahseden Aydın Tuna, doğal olarak Laneth’te çıkan yazılardan bahsetti. Seyirci “Laneth dışarı!” diye tezahürat ederken sahneye çağırılan Andy Brings ve Tom Angelripper’ın elinde Türkiye bayrağı bulunmaktaydı, seyirciye bayrak açarak açıklamalar yapıp fotoğraf makinelerine poz verdiler.
Sodom’un iddialara cevap veren seremonisinin arından konserler başladı. Sahneye ilk olarak İstanbullu thrash metal grubu Cultus çıktı. Kısa bir süre önce “Let’s Burn the Fumigation” adlı dokuz şarkılık demolarını çıkaran grubun sahnesinde Barış Naim (bas), Serkan Özkaya (davul), Cenk Açıkgöz (gitar) ve Burak Atalay (gitar ve vokal) bulunuyordu. Performansı genel olarak beğenilen grup, günün en çok sahnede kalan ismi olacaktı. Ardından sahne Hole in the Wall için hazırlandı. Kadro konusunda değişken bir karakter içerisinde olan grupta bu kez Bülent Benli’nin (vokal) yanında Metafor’dan Kemal Kut (gitar), Disgrace’den Taner Tanrıöver (bas) ve Death Project’ten Serhat Adalı (davul) çaldı. En az Cultus kadar coşkulu bir performans sergileyen Hole in the Wall’da Kemal Kut’un seyirciyle diyalogları ve Bülent Benli’nin bir ara seyirciler arasına karışarak şarkı söylemesi, konserde interaktif bir ortam yarattı.
Sırada Avusturyalı death metal grubu Pungent Stench vardı. Deathroom, Death Project gibi gruplar ve fanzinlerde ayrılan sayfalar sayesinde yeni yeni death metal ile tanışan Türkiye metalcileri Pungent Stench ile birlikte iyice dağıtma imkanı buldular. Sahneye çıkıp seyircilerin üzerine atlayanlar çoğunluktaydı. Güvenlik görevlileri bu duruma pek aşina değillerdi, sahneden atlayanlara engel olmaya çalıştılar, bunu yaparken güvenliği pek gözetmiyorlardı. Seyircilerin üzerine atlayan insanları ittirdiler, yanlış yerlere düşüp yaralanmalarına sebep oldular. Buna tepki olarak seyirci de güvenlik görevlilerini aşağıya çekmeye başladı ve iki taraf arasında kavga baş gösterdi. Aralarda seyircilerin üzerindeki ışıklar tamamen açıldı. Bu esnada Pungent Stench halen daha çalmaya devam ediyordu fakat bu böyle devam etmeyecekti. Sahneye Aydın Tuna çıktı ve Laneth dergisine göre “Size konser monser yok! Sodom da çıkmayacak!” dedi, Mega Metal’e göre ise “konserin daha fazla devam etmeyeceği” ve “salonun boşaltılması istendiği” açıklamasını yaptı. Bunun üzerine seyirci oturma eylemiyle durumu protesto etti ve organizasyona yönelik tepkili sloganlar attı. Ancak içeriye polis girdi ve oturan kalabalığa müdahale etti. Bu müdahale yine Laneth’e göre zor kullanarak gerçekleşmişken, Mega Metal’de “kibarca” salonun boşaltılmasının rica edildiği yazıyor. Yazar Fırat Yeşilleten, ironi yapmadığı konusunda parantez açıyor: “Allah için hakikaten böyle oluyor. Alay veya abartı değil yani”. İçeride coplar ne kadar konuştu, bunu sadece günün tanıkları biliyor.
Polis kordonu eşliğinde Bostancı Gösteri Merkezi’nden çıkan metalciler, bir kez daha magandalarla karşı karşıya geldi, sokaklar iki grup arasındaki kavgalara sahne oldu. Polis ise bu kavgalar esnasında çoktan dağılmıştı.