Herhangi bir gazete ya da ana akım dergi sayfası içeren olayları listeliyoruz. Ağır müzik basında…
Egzotik Band ve Exorcist Child Konseri
Türkiye’de 1980 sonrası rock hareketinin bilinen ilk konseridir. Egzotik Band’in organize ettiği bu konsere Devil, o zamanki adıyla Exorcist Child da katılmıştı. Bu konserin alamet-i farikası korsan gösterilerdi. Sahneye önce bir çift çıkıp o dönem için erotik sayılabilecek bir dans ile müziğe eşlik etti. Konserin sonunda ise grup doğaçlama çalarken seyircilerin arasından kabarık saçlı, kot ceketli bir genç atladı ve şarkı söylemeye başladı. Bu performans seyircinin hoşuna gitti, çıkmakta olan seyirciler tekrar salona döndüler. Bu dakikalar Türkiye’de 1980 sonrası rock müziği için fitili ateşleyen anları içeriyordu. Konser sonrası Gong dergisinden Deniz İzgi, “Putlar Yıkılıyor” başlığıyla konseri iki adet sayfaya taşıdı. Sahneye fırlayan isim Levent Baki idi ve bu performansı ile Türkiye müzik dünyasında put kabul edilen müzisyenleri yıkıyordu. Bundan sonra Egzotik Band’in Levent Baki’yi yanına alıp almayacağı, konsere şahit olan dinleyiciler açısından bir soru işaretiydi.
Egzotik Band Konseri
Sabahattin Taşdöğen’in Egzotik Band ile sahneye çıktığı ilk konserdi. Egzotik Band’in İstanbul’daki üçüncü, toplamda ise beşinci konseriydi. Yaklaşık 700 kişinin izlediği konseri Hey dergisinden Serpil Özkaynak “Egzotik Band kabına sığmıyor” başlığıyla haber yaptı. Habere göre çalınan şarkılar şu şekildeydi: İlk bölümde “Fantazi”, “Kördüğüm”, “Sultanın Dansı”, “Sabahın Sesi”, “Doğuş”, “Sakat” ve “Vibration”, ikinci bölümde ise “Blues”, “Hani Bana Söz Vermiştin”, “Rock’n Roll”, “Bakma Bana Öyle Aşık”, “Sabaha Kadar” ve “Hey Başlasana”. Konserden bir gün sonra Sefa Ulaştır askerlik hizmetini gerçekleştirmek üzere gruptan geçici olarak ayrıldı.
Asım Can Gündüz’ün 10 Kasım performansı: “Paşam”
Asım Can Gündüz TRT’ye çıkarak, Mustafa Kemal Atatürk için bestelediği “Paşam” isimli şarkısını seslendirdi. 10 Kasım’ın matem içerikli havasında Amerikan aksanlı Türkçesiyle gitar çalan bir figür görmek, şarkının Mustafa Kemal Atatürk’ü anma amacına rağmen toplum tarafından tepkiyle karşılandı. Bu olay üzerine Asım Can Gündüz, Gong dergisine mahkemede sanık kürsüsüne yerleştiği mizanseniyle çıktı ve şunları dedi: “Her yenilik yapan anlaşılmadı. Ama ben eninde sonunda anlaşılacağım. Ve benim gerçekten bir Türk olduğumu ve bu ülkede yararlı olduğumu herkes kabul edecek”. Bu yaşananlar, Asım Can Gündüz’ün yakın zamanda gireceği küskün dönemine olumsuz bir puan olarak yansıdı.
Oradaydılar:
Asım Can GündüzBoğaziçi Üniversitesi’nde Konser
26 Aralık 1981 tarihinde Boğaziçi Üniversitesi’nde bir konser açıklandı: Egzotik Band, Ra, Kasırgalar, Burak-Onur-Ercan ile Asım Can Gündüz ve Ambulans grupları sahne almaları için duyurulan isimlerdi. Egzotik Band bu konserde sahneye çıkmadı, ancak Halil Bal ve Gökhan Pekkaya etkinliğe seyirci olarak katıldılar. Münir Tireli’nin Türkiye’de Grup Müziği: 1980’ler kitabının 152 numaralı sayfasındaki bilgiye göre bu konsere Burak-Onur-Ercan, E-5, Son Dakika, Ra, Geniş Açı ile Asım Can Gündüz ve Ambulans grupları çıktı. Hey dergisindeki habere göre ise bu gruplara ek olarak Kasırgalar vardı.
Bu konserin duyurulduğu gazete kupüründe Ra, Asım Can Gündüz ve Ambulans ile Egzotik Band’in fotoğrafları yayınlandı ve belki de ilk defa “yeni dalga” tabiri kullanıldı. Bu sayfada Egzotik Band’in fotoğrafı güncel değildi. Mart-Nisan 1981 dönemindeki, Selami Sevinç ve Gürdal Polat’ın olduğu dört kişilik kadronun fotoğrafı basılmıştı. Aynı retrospektif tercihi 15 Haziran 1983 tarihli Gong dergisi de sergileyecek, Egzotik Band’in Mart-Nisan 1981’de bir arada olan bu kadrosunu sayfasına taşıyacaktı. Ra’nın fotoğrafında Sabih Cangil (gitar), Altan Üze (Bas), Karaca Somer (vokal), Erhan Akhan (davul) ve Tamer Sevgen (viyolonsel) görülüyordu. Asım Can Gündüz ve Ambulans fotoğrafı ise tahminen Gürol Ağırbaş (bas) ve Adnan Yılmaz’ı (davul) içeriyor.
Egzotik Band Haberi
Egzotik Band’in 1982’de yapacaklarından bahseden bir haber. Hangi dergi olduğunu bilmiyoruz ancak kenardaki yıldızlardan Hey dergisi olduğunu zannediyoruz.
Egzotik Band Konseri
Grubun menajerliğini üstlenen Orhan Ümmetoğlu ve Kadirbeyoğlu Holding için Fitaş Sineması yeterince prestijli bir yer değildi, 6 Mart için Şan Sineması’nı ayarladılar. Ses dergisinde çıkan habere göre grubun çaldığı şarkılar şöyleydi: “Fantazi”, “Kördüğüm”, “Sultan’s Dance”, “Doğuş”, “Sakat”, “Vibrations”, “Blues”, “Rock’n Roll”, “Hani Bana Söz Vermiştin”, “Sarı Yuvarlak”, “Hey Başlasana”. Yine aynı haberde Egzotik Band’in Ankara konserinin dışında Bursa, İzmir ve Adana’da da çaldığı yazıyor. Grubun kariyerinde Bursa ve İzmir konserlerinin de olduğu biliniyordu ancak 30 Mayıs 1981 ile 6 Mart 1982 arasında hangi ara bu konserlerin verildiği bilgisi yok.
Omega Konseri
O yılın İstanbul Festivali kapsamında gelen grup Türkiye’deki ilk yabancı rock konserlerinden birini verdi. Aslında bu konser uzun süre bilinen ilk yabancı rock konseri olarak anlatıldı, ancak 60’lar ve 70’lerden Earth & Fire, Embryo ve The Four Pennies gibi grupların performansları bu unvanın Omega’dan alınmasına sebep oldu. Yine de şöyle demek mümkün: 1980 sonrasında rock dinleyen neslin izlediği ilk yabancı konserdi Omega’nın İstanbul konseri.
Devil Konseri
17 Kasım tarihli GONG ile beraber girilince yüzde 20 indirim kazanılan Devil konseri bugün gerçekleşti.
Devil’ın 20 Kasım 1982’deki konserine Gong dergisi bir nevi ucuzlatıcı davetiye işlevi görüyordu. Neden “Yerli KISS” mevzusuna bu kadar takmışlar bilinmez Haberin tam metni şu şekilde:
Asım Can Gündüz’ün Godzillası
Asım Can Gündüz Gong dergisinin 5 Ocak 1983 tarihli sayısında “Godzilla” adını verdiği ses sistemiyle gündeme geldi.
Asrın Dev Rock Konseri
Katılan gruplar: Asım Can Gündüz ve Ambulans, Devil. Devil’in çaldığı şarkılar “Gençlik Çağı”, “Sakın Kanma”, “Güzelim”, “Delisin Sen”, “Rock’n Roll” ve Ercan Birol’un Egzotik Band’den taşıdığı bestesi “Hani Bana Söz Vermiştin” şeklindeydi. “Rock’n Roll” ismi Egzotik Band’deki şarkıyla aynı mıydı yoksa isim benzerliği mi bulunmaktaydı bilinmiyor. Bu repertuardan ileride Devil’in kasetine girecek bazı bestelerin ne kadar eski olduğunu anlıyoruz: “Sakın Kanma”, “Güzelim”, “Delisin Sen” şarkıları 1987 yılındaki Devil kasetine dahil edildi. Konserin diğer ismi Asım Can Gündüz ve Ambulans’ın o ay içerisinde stüdyoya girip heavy metal tarzında bir uzunçalar kaydettiği söyleniyor; ancak grup bu konuda Egzotik Band ve Ra ile aynı akıbete uğrayıp bu kayıtları yayınlayamadı. Diğer iki grubun aksine, YouTube’a düşen bir şarkı bile bulunmamakta.
Asım Can Gündüz’ün Rock Şenliği
Asım Can Gündüz ve Ambulans, Egzotik Band, Devil ve Ra grupları sahne aldı. Ambulans grubu “Delikanlı”, “Antarktika” ve “Peace of Hate” adlı şarkılarını çaldı. Egzotik Band ise yeniden yapılandıktan sonraki ilk konserini veriyordu. Davulda Hacı Murat Özbey ve vokalde Karaca Somer ile dört kişi sahne alan grup, yeni İngilizce şarkılarını dinleyicilerle buluşturma imkanı buldu. Örneğin “Jules Verne”, “Feedback”, “That’s My Life” gibi şarkılar çalındı. Gruplar bu konser öncesi Gong dergisi için bir araya gelip toplu bir fotoğraf çekilmişlerdi. Bu konserin bir diğer özelliği de Asım Can Gündüz’ün “Godzilla” adını verdiği devasa ses sistemini kullanmasıydı.
İlgili olaylar:
Genç Yıldızlar 1. İstanbul Müzik Şöleni
Devil ve Whisky gibi yeni dalganın en büyük gruplarından ikisinin bir araya geldiği ilk konserdi bu. Devil’in organize ettiği bu festivalin ilan edilen diğer katılımcıları Ra, E-5, Keops, Latin-2, Danger ve Fantastik iken, 50 yaşındaki Togay Kuzay da Devil dans grubuyla birlikte Tepebaşı Gazinosu’nda bir gösteri yaptı. Onyedi dergisinin Mayıs 1983 sayısında bu festivale iki tam sayfa ayrıldı. İlan edilenden farklı olarak sahneye Sekant ve Aqua grupları çıkmıştı. Yazıya atılan “Discolara Ölüm” başlığından anlıyoruz ki ilk “Popçular dışarı!” vakası bu festivalde gerçekleşmişti. Festivale çıkan bazı grupların yüksek volümlü müzikten uzak icralarda bulunması, metalci gençliğin protestolarına yol açtı. Seyirciler arasında, birkaç sayfa içerisinde, sonraki bölümde bahsedilecek olan Avcılar tayfası da bulunmaktaydı ve muhtemelen protestolara onlar da katıldı. Onyedi dergisindeki yazıda bahsedilen bir başka dikkat çekici durum ise seyirci ile müzisyenlerin, müzik dinleme eylemine farklı bakışlarda bulunmalarıydı. Seyirci konsere deşarj olma motivasyonuyla geliyor, bu sebeple konserde bağırıp çığlıklar atıyor, masalara çıkıyor ve bazen de masaları kırıyordu. Müzisyenler ise dikkatli ve sessizce dinleyen, sadece şarkı sonlarında alkışlayan bir seyirci bekliyordu.
Onyedi dergisine göre seyircinin en çok beğendiği gruplar Danger, Ra ve Devil idi. Danger ve Whisky de orada tanışıp birlikte bir fotoğraf çekildiler.
Ayrıca konser öncesinde GONG dergisinde grup tanıtımları da yayınlandı.
Oradaydılar:
Aqua Danger Devil E-5 Ra Sekant Whisky Adnan Dilek Akın Eldes Ali Rıza Tarım Altan Üze Argun Soycan Cenk Yılga Derya Bozkurt Ercan Birol Erhan Akhan Faruk İkikat Faruk Kurtulmuş Faruk Metin Hakan Tankut Hakan Terim Kamil Özaydın Levent Candaş Murat Uzun Nejat Tekdal Nizam Taşdöğen Sabahattin Taşdöğen Sabih Cangil Selhan Akan Serdar Çokuslu Ümit AltınWhisky ve Epsilon Hürriyet’te
Whisky ve Epsilon grupları Hürriyet’te “Türkiye’de de bir ‘Yeni Dalga’ var” başlığıyla yer buldu.
Onyedi Gençlik Festivali
Onyedi dergisinin düzenlediği Gençlik Festivali 1-5 Haziran 1983 tarihlerinde Budak Sineması’nda gerçekleşti. Festivalde konumuzla alakalı olarak Ra’nın sahne aldığını biliyoruz.
Kobra konserleri
Almanya’da yaşayan Türk rock grubu Kobra 10-11-12 Haziran 1983 tarihlerinde üç adet konser vermişti. Gruba Berlin’den Sandwich adında bir grup da eşlik etti. Onyedi dergisindeki röportajda Fevzi Bineytioğlu grubun tarzını “orient rock” olarak tanımlıyordu. Almanya’da haftalık dergilerden Stem, grubun tarzı hakkında şöyle bir detay vermiş: “Bu yepyeni müzik türü, geleneksel Türk ritm ve armonilerini Batı’nın sert rock müziğiyle birleştirmeyi çok iyi başarmış”. Grubun imkanlarının Türkiye’deki gruplardan daha iyi olduğunu söylemek mümkün, Fevzi Bineytioğlu grubun ses sisteminin Türkiye’de bir eşi daha olmayan nitelikte olduğunu belirtiyordu. Ayrıca on Avrupa şehrini kapsayan bir turne yapmışlar. Bir albümleri yayınlanmış. Avusturya ve İsviçre de dahil olmak üzere sekiz defa televizyona çıkmışlar. Bu denli yoğun aktiviteyi gerçekleştirmek Türkiye’deki yeni dalganın içerisindeki gruplar için henüz hayal düzeyindeydi demek abes olmayacaktır.
1983 Yaz Sezonu Rock Festivali
Aqua, Danger, Devil, Face to Face, Ra ve Whisky’nin katıldığı festival 25 Haziran’da, Budak Sineması’nda gerçekleşti. Gong’da çıkan habere göre bu kez seyirci az sayıdaydı, sadece üç yüz elli kişi gelmişti. Sebepleri üzerinde Gong dergisinin üç teorisi vardı: “Kimi bunu Fenerbahçe’nin maçına bağlarken, kimi de yetersiz reklamdan söz ediyor, kimi ise yerli Rock gruplarının şu andaki biçimleri artık esprilerini yitirdiklerini belirtiyordu”. Yeni dalganın en çok haberini yapan derginin hemen tehlike çanlarını çalıyor olması ilginçti. Habere göre grupların performansları içerisinde Whisky öne çıkmıştı. Danger’dan Mayıs 1983’te ayrılan Hakan Tankut, Hakan Terim ve Murat Uzun’un kurduğu Face To Face grubu dergiye göre günün en kötü grubuydu. Danger’da kalan Adnan Dilek ve Ali Rıza Tarım’ın yanında bu konsere Tuncer Ocak (bas), Cengiz Tuncer (davul) ve Mahmut Özen (gitar) çıktı. Aqua grubu ise davulda Hakan Kurşun, gitarlarda Cem Canbay ve Erkut Akyazı, bas gitarda Turgut Akyazı, gitar ve kemanda Cem Berksoy’dan oluşan kadrosuyla sahne aldı. Cem Canbay ve Cem Berksoy tarafından 1982’de kurulan grup, Nisan 1983’te de Tepebaşı Gazinosu’nda bir konser vermişti. Soft rock tarzında müzik yapan Aqua, Gong tarafından deneyimsiz ancak geleceği en parlak gruplardan biri olarak değerlendirildi.
Oradaydılar:
Aqua Danger Devil Face to Face Ra Whisky Adnan Dilek Ali Rıza Tarım Altan Üze Cem Berksoy Cem Canbay Cengiz Tuncer Derya Bozkurt Ercan Birol Erhan Akhan Erkut Akyazı Hakan Kurşun Hakan Tankut Hakan Terim Kamil Özaydın Mahmut Özen Murat Uzun Nejat Tekdal Nizam Taşdöğen Sabahattin Taşdöğen Sabih Cangil Serdar Çokuslu Tuncer Ocak Tuncer Taşdöğen Turgut Akyazı Ümit AltınOnyedi dergisinde tartışma
Onyedi dergisi Ağustos 1983 sayısında bazı grupların seyirci hakkında fikrini aldı. Sonuç özetle şöyle: Gruplar o dönem seyirciden memnun değil, seyircinin beklentisiyle grupların beklentisi birbiriyle uyuşmuyor. Bu anlamda seyircilere en yakın duran ve beklentileri anlayan isim Whisky grubundan Kamil Özaydın. Diğer gruplar yüksek volümlü müziklerine rağmen daha kontrollü bir seyirci beklentisinde.
Oradaydılar:
Devil E-5 Ra Sekans Whisky Akın Eldes Altan Üze Gökalp Baykal Kamil Özaydın Sabahattin TaşdöğenDevil GONG dergisinde
Devil grubu GONG dergisinin 31 Ağustos 1983 tarihli sayısında milyoner olarak anlatılıyor. Elimizde haberin ne yazık ki sadece giriş bölümü var ve aslını öğrenemiyoruz. Ama sanki bir mizansen gibi durduğunu belirtmekte fayda var çünkü Devil’in biyografisinde imkanların uçuşa geçtiği bir dönem yok.
Clips Konseri
Devil’den ayrılan Derya Bozkurt’un White Cheese’den tanıdığı Gür Akad ile birlikte kurdukları Clips grubu 16 Ocak’ta, Egzotik Band ise 17 Ocak’ta Hodri Meydan Kültür Merkezi’nde konser verdi. İki gün arka arkaya gerçekleşen bu iki konser rock müziğin sırasıyla yumuşak ve agresif örneklerini seyirciyle buluşturdu. Clips için Gong dergisi “plak gibi çaldı” ifadesini kullanırken, Egzotik Band ise aynı dergiye göre ses duvarını aşmıştı. Konserlerin organizatörü, o dönem Egzotik Band’in menajerliğini üstlenmiş olan Erol Pekcan idi. Pekcan konserlerde sunuculuk yaparak grupları takdim etti. İlk konserini 1983’ün sonlarına doğru Enis Fosforoğlu Tiyatrosu’nda veren Clips’te, sahnede gitar ve vokaldeki Gür Akad ve davuldaki Derya Bozkurt’un haricinde basta İlkin Deniz ve klavyede Emre Tukur performans sergiledi. Basında çıkan izlenimlere göre Clips sahnede “gürültü” yapan gruplardan değildi. Bu bakımdan Ra’ya benzetilen grubu Asım Can Gündüz, konser sonrası Hey dergisinde kaleme aldığı yazıda “lezzetli” olarak tanımladı.